Το 1960, κατά τη διάρκεια της Κινεζικής Πολιτιστικής Επανάστασης ξηλώθηκαν όλοι οι φούρνοι από τα σπίτια των ανθρώπων σε μια προσπάθεια του Μάο να δημιουργήσει κοινές σάλες στα κέντρα κάθε πλατείας. Την ίδια εποχή στην αντίπερα ήπειρο, η κουζίνα πέφτει θύμα κατά της Πατριαρχικής καταπίεσης από Αμερικανίδες φεμινίστριες πρεσβεύοντας πως αποτελεί τη «δουλεία» των γυναικών και προστάζοντας σε σπίτια χωρίς κουζίνες. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν η διάδοση των ηλεκτρικών συσκευών και η αλλαγή στον τρόπο διατροφής επέφεραν ριζικές αλλαγές στον σχεδιασμό και τη διαμόρφωση της κουζίνας.
Σαράντα εφτά χρόνια μετά, η ζωή των ανθρώπων ανά τον κόσμο έχει αλλάξει άρδην με τα κοινωνικά δεδομένα να θέλουν τη γυναίκα να εργάζεται και τον άνδρα να αποτελεί μια ενεργή οντότητα μέσα στο σπίτι, μαγειρεύοντας, ταΐζοντας τα παιδιά και βάζοντας πλυντήριο με την ίδια ευχαρίστηση.
Η «καρδιά του σπιτιού», όπως ονομάζουμε χαρακτηριστικά το συγκεκριμένο δωμάτιο, αντικατοπτρίζει πλέον την οικογένεια του σπιτιού, τον τρόπο ζωής της, την κουλτούρα και την πολιτιστική ταυτότητα. Παύοντας να αποτελεί έναν κλειστό και απομονωμένο χώρο, η κουζίνα συνδέει τα δωμάτια μεταξύ τους επιτρέποντας την επικοινωνία, διασφαλίζοντας την τάξη και ελέγχοντας την κίνηση.
Γίνεται χώρος επικοινωνίας με τους καλεσμένους και η μαγειρική το μέσο της, παρέχοντας την ευκαιρία σε όλους να συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι ρόλων. Πόσες δεν ήταν οι φορές που οι γυναίκες πάνω από ένα μπολ σαλάτας έλυσαν προβλήματα σημαντικά, την ώρα που οι σύζυγοι με περίσσιο δέος χάζευαν τον αγώνα στην τηλεόραση ακριβώς δίπλα τους. Οι περισσότερες οικογενειακές στιγμές χαραγμένες στη μνήμης μας είναι μέσα στην κουζίνα με αρώματα, μυρωδιές και εικόνες που δεν ξεχνάμε.Είναι ουσιαστικά ένας χώρος ζεστασιάς, απλότητας, μιας υπέροχης αίσθησης της καθημερινότητάς μας, όπως μια ζεστή κούπα καφέ.
Διαμορφώθηκε σε κέντρο δραστηριοτήτων, αποτελώντας πολλά παραπάνω από ένα σημείο για να μαγειρεύουμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι πλέον εργάζονται εκεί με τα laptops τους, διαμορφώνοντας την κουζίνα σε γραφείο για λίγες ώρες την ημέρα. Οι μητέρες προσθέσανε παρκοκρέβατα για τα παιδιά τους χωρίς να χάνουν τον έλεγχο ούτε στιγμή, ενώ αποτέλεσε χώρο κουτσομπολιών για νεαρές φιλενάδες. Δίνοντας τόση σημασία στον πιο αγαπητό μας χώρο, τον επενδύσαμε με έπιπλα και προσέξαμε μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια μιας και είναι αναπόφευκτα προέκταση και των υπολοίπων χώρων του σπιτιού μας.
Κάθε στοιχείο που περιλαμβάνεται πλέον σε αυτήν δεν είναι «το τέρας» που πρέπει να τα βγάλουμε πέρα για τον επιούσιο. Κάθε μηχάνημα, κάθε έπιπλο ή κουζινικό σκεύος έχει την προσωπική μας άποψη στο design αποτελώντας παράλληλα ένα showpiece. Αυτή η ανάγκη των ανθρώπων για tailored-made συσκευές που προσφέρουν ευελιξία, λειτουργικότητα, εξοικονόμηση χρόνου και κόστους και ιδιαίτερο design οδήγησε τις μεγαλύτερες εταιρείες στην κατασκευή «έξυπνων» μηχανημάτων.
Εντοιχιζόμενες συσκευές ώστε να προσαρμόζονται πλήρως στα ντουλάπια της κουζίνας, αφήνοντας την εικόνα της αναλλοίωτη δοκίμασαν τις «ορέξεις» μας. Έτσι είδαμε φούρνους με συστήματα αυτοκαθαρισμού, διακόπτες με touch control και προγράμματα αυτόματου καθαρισμού, πλυντήρια με δυνατότητα προγραμματισμού της έναρξης λειτουργίας, αθόρυβα και με αισθητήρα βλάβης, ψυγεία ντουλάπες που επιτρέπουν την διαχείριση θερμοκρασίας και ειδικές θήκες για ξεπάγωμα, συντηρητές κρασιών με δυνατότητες για την τέλεια απόλαυση του κρασιού…
Αναπτύσσονται ιδιαίτερες οργανωτικές λύσεις κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των ανθρώπων για να εξυπηρετήσουν και διευκολύνουν τη ζωή τους μέσα στην κουζίνα. Συρτάρια με ειδικές θέσεις για τα μπαχαρικά, ευέλικτα οικονομεία, θήκες για το φαγητό του σκύλου, pull-out ντουλάπια για τα σκουπίδια, συστήματα ανάρτησης με γάντζους ή μαγνήτες προσφέροντας ένα «οργανωμένο χάος» στην κουζίνα, απ’ όπου κρέμονται κουτάλες, κατσαρολικά, ανοιχτήρια, ακόμα και μυρωδικά. Ο χώρος προετοιμασίας μεγαλώνει προσφέροντας διπλούς νεροχύτες, επιφάνειες κοπής, αλλά και επιφάνειες για design μηχανήματα όπως εσπρεσιέρες, αποχυμωτές και ατμομάγειρες.
Δίνοντας ταυτότητα σε αυτόν τον χώρο, διαμορφώθηκαν διαφορετικά στυλ με βάση τα βιώματα των ανθρώπων στη νέα πολύ-πολυτισμική κοινωνία, με απεριόριστες δυνατότητες επιλογής. Οι εταιρείες επίπλωσης κουζίνας προσφέρουν λύσεις για κάθε γούστο. Έτσι επιλέγοντας π.χ. το μεσογειακό στυλ δίνουμε μια ψυχρή, ήρεμη ατμόσφαιρα δουλειάς με μακρόστενους πέτρινους ή μαρμάρινους πάγκους εργασίας, πάτωμα από κεραμικά πλακάκια, μεγάλα εντοιχισμένα ντουλάπια και κρεμαστά ράφια για κατσαρόλες και πήλινα σκεύη.
Το στυλ αγροικίας με το αλουστράριστο ξύλο πεύκου, πάγκοι εργασίας από φυσικά υλικά και ρουστίκ τύπου έπιπλα, όπως π.χ. ένα δρύινο τραπέζι μοναστηριού είναι μία επιλογή όσων ζουν στα προάστια των πόλεων, δίνοντας έναν εξοχικό τόνο στην κουζίνα. Αυτό βέβαια που κυριαρχεί στα περισσότερα σπίτια είναι το μοντέρνο αστικό στυλ με υψηλής τεχνολογίας συσκευές, όπου εδώ ζωντανεύει η πληκτική και μουντή ατμόσφαιρα της πόλης.
Είτε με ζωηρά σχέδια και γεωμετρικά σχήματα, με το κάτασπρο να αναδεικνύει τον χώρο ή με τον συνδυασμό γυαλιού και μετάλλου η οικιακή κουζίνα σε λίγα μπορεί να διαφέρει πλέον από μία επαγγελματική. Το πιο σημαντικό είναι πως ότι στυλ και να επιλέξουμε, η κουζίνα ήταν και θα είναι πάντοτε ένας χώρος δραστηριοτήτων και αυτό σημαίνει πως πάνω από όλα πρέπει να είναι εύχρηστη καιλειτουργική.
Πολύ λίγοι έχουμε τη δυνατότητα να αγοράζουμε ταυτόχρονα όλες τις συσκευές που χρειαζόμαστε. Πρέπει όμως να υπάρχει σχετική πρόβλεψη γι αυτές στα σχέδιά μας με βάση το μέλλον. Είτε ξεκινάτε τη διαρρύθμιση της κουζίνας από την αρχή, είτε εκσυγχρονίζετε την παλιά σας, θα πρέπει πρώτα να προσδιορίσετε τις προτεραιότητες σας, αρχίζοντας από τα πιο αναγκαία. Θυμηθείτε ότι οι περισσότερες μεγάλες συσκευές- ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια πιάτων κλπ – έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, έτσι στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό πρέπει να λάβετε υπόψη σας, τις σημερινές σας ανάγκες αλλά και τις μελλοντικές μεταβολές των συνθηκών.
Η επένδυση χρημάτων που θα κάνετε μπορεί να αποσβέσει με τον καλύτερο ή χειρότερο τρόπο την επιλογή σας. Αν η οικογένειά σας είναι πιθανό να αυξηθεί θα ήταν μακροπρόθεσμα οικονομικότερο να αγοράσετε το πιο μεγάλο μοντέλο με περισσότερες δυνατότητες από αυτό που είχατε υπόψη σας.
Φυσικά οι παλιές κουζίνες μπορούν να γίνουν πολύ πιο αποδοτικές αν τις εφοδιάσετε με πιο σύγχρονο εξοπλισμό – μεγαλύτερο ψυγείο και/ή καταψύκτη, σκουπιδοφάγο, πλυντήριο πιάτων κλπ – με την προϋπόθεση πως τις λειτουργείτε συχνά, εξοικονομώντας χρόνο και κόπο και γενικά κάνοντας την ζωή πιο ευχάριστη.
Το πιο σημαντικό πριν την επιλογή τους είναι να αναρωτηθείτε κάποια πράγματα όπως πόσο πολυάσχολος είστε, πόσο θα σας εξηπηρετήσει μελλοντικά η συγκεκριμένη συσκευή, πόσο μαγειρεύετε, προσπαθείτε να δημιουργήσετε κάβα, έχετε συχνά καλεσμένους?
Οι απαντήσεις θα σας βοηθήσουν να αποφασίσετε ποιες συσκευές σας είναι απαραίτητες και ποιες όχι, βάσει των ρυθμών ζωής σας. Συμβουλευτείτε τις κατασκευάστριες εταιρείες για τον τρόπο τοποθέτησής τους καθώς διαθέτουν τμήματα εξυπηρέτησης.
Ελέγξτε τις διαστάσεις: οι περισσότερες ανεξάρτητες συσκευές μαγειρέματος έχουν βάθος 55-56 εκατ και μπαίνουν λίγο πιο μέσα από τα περισσότερα ντουλάπια. Ο τύπος ψυγείου που θα διαλέξετε θα εξαρτηθεί από τον προβλεπόμενο αριθμό των μελών της οικογένειάς σας, τις συνθήκες δουλειάς σας και τις μαγειρικές σας συνήθειες, Γενικά, ένα ψυγείο 1,5 μ και ένα καταψύκτης χωρητικότητας πέντε ή έξι ποδιών είναι αρκετά ένα ζευγάρι, ενώ θα πρέπει να προσθέσετε ένα πόδι για κάθε επιπλέον μέλος. Αν δεν ψωνίζετε συχνά, θα χρειαστείτε μεγάλο χώρο στην κατάψυξη.
Αν δεν μπορείτε να έχετε ξεχωριστό καταψύκτη, αγοράστε ένα ψυγείο με μεγάλους χώρους. Τα περισσότερα σύγχρονα μοντέλα έχουν ξεχωριστά συρτάρια για το κρέας, ψάρι και λαχανικά και είναι εφοδιασμένα με σύστημα ελέγχου θερμοκρασίας και υγρασίας για να διατηρούνται τα τρόφιμα φρέσκα πολύ καιρό.
Ένα καλό πλυντήριο πιάτων μπορεί να πλύνει οτιδήποτε, από φίνα πορσελάνη μέχρι βαριές κατσαρόλες. Εάν η οικογένειά σας είναι μικρή, επιλέξτε ένα μικρό μοντέλο με πρόγραμμα για το ξέπλυμα πιάτων που ξεπλένει τα πιάτα για λίγο απαλλάσσοντας τα από δυσάρεστες μυρωδιές. Εάν έχετε μεγάληοικογένεια, σίγουρα ένα μεγάλο πιάτων θα σας ξεκουράσει όσο τίποτα άλλο. Η τελική επιλογή είναι δική σας…
